Amsterdammers worden op steeds jongere leeftijd dikker en als ze ouder worden, wordt het probleem alleen maar groter. Een kleine twintig procent van alle vijfjarigen in Amsterdam kampt met overgewicht. Dat was in 2009 nog vijftien procent.
Bij oudere kinderen is het probleem nog groter en ook hier gaat de trend de verkeerde kant op. Van alle tienjarigen is iets meer dan 27 procent te zwaar (26 procent in 2007). Onder kinderen van veertien gaat het al enkele jaren om 25 procent. Een fors percentage heeft zo veel overgewicht dat hun gezondheid in gevaar komt, we spreken dan van obesitas. Van de vijfjarigen heeft 5,4 procent obesitas, bij tien- en veertienjarigen is dat 6,5 procent.
De voor de hand liggende oplossingen in de strijd tegen overgewicht zijn beweging en een gezond voedingspatroon. De gemeente Amsterdam (GGD en DMO) heeft al jaren een actieve integrale aanpak waarin Sport, gezondheidszorg en preventie nauw samenwerken met scholen en met de stadsdelen in de aanpak van overgewicht en bewegingsstimulering. Een sprekend voorbeeld hiervan is JUMP-in, een interventie gericht op meer bewegen en een gezond eetpatroon van basisschoolkinderen in achterstandswijken. Het JUMP-in programma dat inmiddels op 70 basisscholen draait bestaat uit vier onderdelen; signaleren en monitoren, schoolsport, gezond eten op school beleid, en oudervoorlichting. Daarnaast wordt in Amsterdam het Overbruggingsplan Overgewicht uitgevoerd door de jeugdgezondheidszorg van de GGD. Daarin wordt intensief samengewerkt met alle Amsterdamse zorgpartners in de signalering, toeleiding naar zorg en behandeling van kinderen met overgewicht en obesitas in combinatie met een voorlichtingsprogramma voor de ouders.
Ondanks al deze inspanningen blijft overgewicht bij de jeugd in Amsterdam toch toenemen, in sommige wijken is zelfs 1 op de 3 kinderen te zwaar. Dit geeft aan hoe hardnekkig dit probleem is en dat diëten en zweten niet voldoende is. De sociaaleconomische positie, de woonwijk, de werkomgeving en leefstijl hebben allen invloed op de gezondheid. Het zal u dan ook niet verbazen dat vooral allochtone kinderen te zwaar zijn, circa dertig procent. Het probleem is het grootst onder Turkse kinderen. Daar is bij de groep tienjarigen liefst 44% te zwaar.
Naast de grote gezondheidsrisico’s die overgewicht met zich meebrengt, zijn ook de kosten voor de gezondheidszorg enorm. Recente studies tonen aan dat investeren in een preventieve aanpak gericht op een gezonde leefstijl in zowel sociaal als economisch opzicht loont.
De VVD is dan ook zeer enthousiast over initiatieven van VVD Wethouder Zorg en Sport, Eric van der Burg: Jongeren OP Gezond Gewicht (JOGG) en de Kadernota Volksgezondheid Amsterdam 2012-2015 'Preventief Verbinden'. Beiden zetten in op een nog bredere, intersectorale aanpak, waarbij naast onderwijs, zorg en sport, ook het bedrijfsleven, woningbouw, welzijn en media een belangrijke rol spelen om duurzaam overgewicht te bestrijden.
De VVD vindt gezondheid en gezond leven uiteindelijk de verantwoordelijkheid van de burger zelf. Dat willen we als gemeente vooral ook zo houden, we gaan geen verantwoordelijkheden overnemen. De rol van de gemeente is vooral gericht op
het faciliteren en ondersteunen van een gezonde leefstijl en in het bijzonder voor degenen die daartoe (nog) niet in staat zijn en met deze 2 initiatieven zijn we goed gewapend om de strijd aan te gaan tegen overgewicht.
Brian Benjamin