Het Parool bericht de afgelopen dagen regelmatig over de problemen van ouders bij het kiezen van een basisschool. Te vaak hebben die ouders in Amsterdam geen keuze omdat er in sommige buurten domweg te weinig plek op scholen is.
Amsterdam heeft jarenlang onvoldoende geanticipeerd ondanks dat al enige tijd bekend is dat het aantal kinderen - zeker in bepaalde buurten- toeneemt. Wat ons betreft is het dus verrassend dat stadsdeelbestuurders in het Parool onderkennen dat zij hierdoor verrast zijn. Hiermee leggen we meteen een belangrijke oorzaak van het probleem bloot: het versnipperde beleid in Amsterdam. Ieder stadsdeelbestuur plant zijn eigen schoolgebouwen en gaat zelf met schoolbesturen om tafel over het toelatingsbeleid. Daarbij staan niet altijd de belangen van de kinderen of de ouders voorop maar ook de belangen van de schoolbesturen of politieke idealen zoals gemengde scholen. Het directe gevolg daarvan is dat er in sommige buurten onvoldoende goede openbare basisscholen zijn. Ouders kunnen niet terecht op de school van hun eerste, tweede of derde voorkeur of worden min of meer gedwongen worden om naar een school te gaan waarvan de levensbeschouwelijke visie hen niet aanspreekt. (Zie bijv. de brief van Fabian Trevisan d.d. 14 jan)
Het is de hoogste tijd dat de centrale stad ingrijpt en de regie overneemt. Partijen in de gemeenteraad zouden zich er niet meer achter moeten verschuilen dat voldoende goed basisonderwijs een zaak is van stadsdelen of van schoolbesturen. Goed basisonderwijs is een zaak van de hele stad en daar moet de gemeenteraad zijn verantwoordelijkheid in nemen. Dat geldt voor de huisvesting, voor de capaciteitsplanning en voor het toelatingsbeleid. Want deze drie zaken zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Alleen als er voldoende goede huisvesting beschikbaar is én er voldoende kindplaatsen zijn kunnen ouders vrij kiezen naar welke school ze hun kind laten gaan.
Omdat die vrije schoolkeuze in Amsterdam steeds verder onder druk komt te staan heeft de VVD-fractie in het najaar van 2012 al een voorstel gepresenteerd met hele concrete maatregelen om de situatie te verbeteren. Naast stedelijke regie en één helder toelatingsbeleid, wil de VVD bovenal dat goede populaire scholen gewoon de ruimte krijgen om uit te breiden. Niet alleen in het basisonderwijs, maar ook in het voorgezet onderwijs. Ouders moeten niet gedwongen worden hun kind in de buurt of juist buiten de buurt, naar een witte of juist een zwarte school te sturen. Ouders moeten juist de ruimte krijgen om zelf te kunnen kiezen. Zij weten in veel gevallen prima wat het beste is voor hun kind. Die keuzevrijheid bereiken we niet met een bouwstop zoals de PvdA eerder in deze krant bepleitte. Wel bijvoorbeeld door de moed te hebben scholen die al jaren onder de opheffingsnorm balanceren te sluiten. Zo wordt ruimte gemaakt voor nevenvestigingen van populaire scholen zodat die kunnen uitbreiden. Dit vergt een rigoureuze verandering van het onderwijsbeleid in Amsterdam. Het is zaak dat het gemeentebestuur de belangen van de ouders en hun kinderen weer voorop zet in plaats van politieke idealen. De stad lijkt er klaar voor. Nu de politiek nog.
Werner Toonk
VVD gemeenteraadslid Amsterdam
(dit opiniestuk is in Het Parool van 17 januari 2013 gepubliceerd)