Gemeentes beter af zonder erfpacht

Buiten Amsterdam wordt erfpacht niet gemist, luiden conclusies van een onderzoeksrapport van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Niet als sturingsinstrument en niet als cash cow.

Buiten Amsterdam wordt erfpacht niet gemist, luiden conclusies van een onderzoeksrapport van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Niet als sturingsinstrument en niet als cash cow. Nu moet Amsterdam nog de stap zetten grond te koop aan te bieden aan de huizenbezitters.

Naar aanleiding van het artikel in de Telegraaf ‘Huizenbezitter Amsterdam uitgeknepen’ op 27 juni 2012 stelde VVD tweede kamerlid Betty de Boer schriftelijke vragen aan Minister Spies van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In de beantwoording hiervan heeft de minister toegezegd onderzoek te laten uitvoeren naar de ervaringen bij gemeenten die hun erfpachtbeleid hebben aangepast en erfpachters de mogelijkheid bieden de volle eigendom van de grond te verwerven.

Het onderzoek moest concreet antwoord geven op de volgende vragen:

  1. Welke gemeenten hebben hun beleid inzake erfpacht aangepast?
  2. Om wat voor wijzigingen gaat het hier?
  3. Hoe pakken de wijzingen in het gewijzigde beleid uit?
  4. Hoeveel kavels zijn er inmiddels aangeboden en in eigendom overgedragen?
  5. Welk prijsbeleid wordt hier gehanteerd?

Op 18 maart 2013 werd het onderzoeksrapport, ‘Ervaringen met erfpacht’, aan de Tweede Kamer aangeboden. Het onderzoek is breder opgepakt dan alleen het in beeld brengen van de situatie in gemeenten die hun erfpachtbeleid hebben aangepast. Ook de ervaringen van de erfpachters zijn in het onderzoek meegenomen.

Het rapport is hier te vinden.

Van sommige conclusies kan Amsterdam leren:

Rotterdam: “Achteraf is gebleken dat de bezwaren die er waren tegen de afschaffing van de erfpacht niet zijn uitgekomen. Financieel is Rotterdam er goed uitgekomen en erfpacht wordt als sturingsinstrument niet gemist.”

Zaanstad: “De gemeente Zaanstad heeft geen spijt gehad van de aanpassing van het erfpachtstelsel. Men is niet tegen situaties aangelopen waarin men door de aanpassing in de problemen kwam. Door de geboden keuzevrijheid is niemand onder druk gezet om te kopen.”

Leiden: “Terugkijkend had men in Leiden geen andere insteek gekozen dan de gehanteerde werkwijze. De wethouder noemt het de best haalbare compromisconstructie. Men mist geen sturingsmogelijkheden.”

Ook de Amsterdamse VVD streeft naar een ander systeem waarbinnen huiseigenaren de mogelijkheid krijgen de grond onder hun woning te kopen of deze in eeuwigdurende erfpacht te nemen. In ons verkiezingsprogramma wordt Rotterdam, waar deze slag in 2003 werd gemaakt, als voorbeeld genomen.

Samen met mijn CDA collega’s in de gemeenteraad heb ik het rapport geagendeerd voor bespreking in de raadscommissie Bouwen, Wonen en Klimaat.

Daniel van der Ree