“De vroegere stadsdelen functioneerden beter"

In 2014 zijn de stadsdeelraden in de zeven stadsdelen vervangen door bestuurscommissies. Ruim twee jaar later wordt er volop gediscussieerd over de functie en de effectiviteit van deze commissies. Tijd om de balans op te maken: hoe denken de VVD-vertegenwoordigers hierover? Voor deze eerste keer, op een zonovergoten zondagochtend op het terras van Winkel 43 aan de Jordanese Noordermarkt, is het de beurt aan de jonge advocaat en fractievoorzitter van de VVD in Amsterdam West, Alexander IJkelenstam.

Alexander, hoe ben je bij de bestuurscommissie terecht gekomen, zat het er vanaf jongs af aan al in?

“Vanaf mijn 18e ben ik lid van de VVD, maar vanaf jongs af aan ben ik al geïntrigeerd door het politieke spel. Ruim vijf jaar geleden ben ik vanuit Hilversum in Amsterdam komen wonen. Ik heb direct gekeken of ik wat voor de VVD kon doen. In Amsterdam West zochten ze een fractiemedewerker, dat ben ik toen niet geworden omdat zij me te politiekinhoudelijk vonden. Kort daarna werd ik gebeld omdat ze op zoek waren naar een duo-raadslid, ik werd uitgenodigd om te solliciteren en niet veel later ben ik beëdigd. Voor de verkiezingen voor maart 2014 heb ik besloten mijzelf te kandideren voor het lijsttrekkerschap.”

Maar ook naast je politiek carrière heb je niet stil gezeten, in juni word je beëdigd als advocaat.

“Dat klopt, ik heb rechten gestudeerd en uiteindelijk twee bullen gehaald, privaatrecht en strafrecht. In Nederland lopen er veel beroepspolitici rond. Zo’n politicus wil ik niet worden. Ik heb daarom voor mijzelf besloten nu te investeren in mijn professionele carrière en met mijn voeten in de klei te blijven. Op die manier denk ik meer toegevoegde waarde te hebben voor de politiek en voor de maatschappij. Ik ben heel gelukkig dat ik bij CMS aan de slag kan als advocaat. Je vraagt mij of ik mij bij de volgende verkiezingen weer verkiesbaar stel, dat weet ik echt nog niet. Het vergt een forse tijdsinvestering om politicus te kunnen zijn. Nu gaat dat goed en vind ik het erg leuk. Ik ga eerst maar eens deze periode in West afmaken.”

Heeft dat ook te maken met de toekomst van de bestuurscommissies?

“In de huidige vorm zie ik geen toekomst voor de bestuurscommissies. Belangrijkste reden hiervoor is dat het algemeen bestuur – in tegenstelling tot het dagelijks bestuur – mijns inziens geen toegevoegde waarde heeft. Het dagelijks bestuur voert namelijk het beleid uit dat in de centrale stad wordt gemaakt. Dat het algemeen bestuur er nog tussen zit schept vaak alleen maar verwarring. Wij hebben immers vaak alleen maar een adviesbevoegdheid. Een jaar geleden heeft de VVD-fractie in West hierover ook een opiniestuk naar het Parool gestuurd.

Met de Wet afschaffing deelgemeenten is de wetgever ook heel duidelijk geweest: Amsterdam en Rotterdam hadden te veel bestuurders, dit heeft de wetgever met deze wet willen veranderen. Andrée van Es (Groen Links) had de schone taak het bestuurlijk stelsel in Amsterdam te hervormen. Onder het mom van ‘ogen en oren van de buurt’ is gekeken hoe de deelgemeenten in stand kunnen blijven in plaats van naar wat het beste is voor Amsterdam. Dat pakt nu niet goed uit.”

Functioneerden de vroegere stadsdelen beter?

“Die functioneerden vele malen beter. De stadsdeelraden waren duaal terwijl de bestuurscommissies monistisch horen te functioneren. Tijdens de verkiezingen in maart 2014 zijn alle verkiesbaren zich echter als politici gaan gedragen. Bestuurscommissies zijn zich daarmee duaal gaan gedragen en deelraadje gaan spelen. Daarnaast maken de bestuurscommissies geen eigen begroting meer, daarmee zijn we ook de resultaatgerichtheid kwijtgeraakt.”

En hoe moeten we dit oplossen?

“De oplossing is om één verkiezing voor de hele stad te organiseren op basis waarvan de raadsleden in de centrale stad en de leden van het dagelijks bestuur van de bestuurscommissies worden aangesteld. Het dagelijks bestuur legt verantwoording af bij (een commissie van) de gemeenteraad. Het algemeen bestuur kan er in deze variant uit.”

En de ogen en oren van de buurt dan?

“Mensen weten de bestuurscommissies wel te vinden, maar onderwerpen worden nu vaak in het algemeen bestuur én in de gemeenteraad besproken. Op dit moment worden er ook al veel inspraakavonden door het dagelijks bestuur georganiseerd, dit kan in het nieuwe model nog steeds. Daarnaast kan het dagelijks bestuur het ambtenarenapparaat controleren en namens de gemeenteraad gesprekken voeren met de mensen in de buurt. Verder is het aan politieke partijen om te werken aan hun interne organisatie. Creatieve ideeën van actieve VVD’ers in stadsdelen moeten niet verloren gaan. Ik denk dat de nieuwe partijstructuur binnen de VVD in elk geval ruimte biedt om het debat met elkaar te blijven voeren.”

In West zit de VVD niet in de coalitie, hoe gaan jullie hiermee om?

“Dat klopt in West zitten wij in de oppositie. Om die reden hebben wij vanaf het begin sterk ingezet op de samenwerking met de gemeenteraadsfractie, bijvoorbeeld op het gebied van veiligheid.”

Kan je daar wat meer over vertellen?

“Heel actueel is het anti-radicaliseringsbeleid. De Universiteit van Amsterdam heeft onderzocht welke triggerfactoren een rol spelen in het radicaliseringsproces. Op voorstel van de VVD worden de anti-radicaliseringsplannen meer toegespitst op de triggerfactoren die een rol spelen binnen het radicaliseringsproces. Jongerenwerkers, leraren en andere professionals zouden naar mijn mening getraind moeten worden om te onderscheiden welke jongeren vatbaar zijn voor radicale ideeën en welke niet. Hier waren we overigens al voor de vreselijke aanslagen in Parijs en Brussel mee bezig, het is geen paniekreactie.”

Maar, de VVD heeft zich ook op andere manieren ingezet voor een veiliger Amsterdam West.

“Ja dat klopt. In 2014 is op klaarlichte dag, rond 15.00 uur ’s middags, een overval gepleegd op een juwelier in de Jan Evertsenstraat. Naar aanleiding hiervan hebben wij gekeken hoe we de buurt veiliger kunnen maken. Er is nu een pilot met ‘Live View’: een koppeling tussen de particuliere alarmcentrale, waar winkeliers bij zijn aangesloten, en de meldkamer van de politie. Als het een succes wordt, hopen we dat dit wordt uitgerold over de hele stad.”

En in de Jan Evertsenstraat vindt er op dit moment nog een pilot plaats.

“Ja, daar is eind 2015 gestart met de Freezone. Een goed voorbeeld van omgekeerde samenwerking, waarbij wij de centrale stad juist helpen. Een Freezone is een gebied waarin wordt gewerkt aan het verminderen van regeldruk, het afschaffen van precario, het invoeren van blauwe parkeerzones, het faciliteren van pop-up horeca en winkels, het versoepelen van terrasvergunningen en nog veel meer. Dit idee is bedacht en geïnitieerd door Marja Ruigrok. Op dit moment wordt er door de bewoners en de ondernemers gewerkt aan een convenant. Daarin leggen bewoners en ondernemers vooral vast welke kansen zij zien en hoe, wanneer en op welke manier zij elkaar aan kunnen spreken op overlast. Ik ben erg benieuwd hoe dat eruit gaat zien. Iedereen is in ieder geval erg enthousiast en bereid verantwoordelijkheid te nemen om dit gezamenlijk tot een succes te maken.”

Waar ben je nog meer trots op?

“Wij vinden het belangrijk dat inzichtelijk is waar subsidies aan worden besteed. Buurtsubsidies worden nu uitgegeven door bewoners, maar het is totaal onduidelijk waaraan. Op voorstel van de VVD en de SP worden de uitgaven nu als verantwoording integraal op internet geplaatst. Bewoners kunnen dan zien waar het geld blijft en of het aan de goede dingen wordt uitgegeven. Ik hoop dan ook dat alle VVD-leden in West massaal op internet gaan kijken en dat zij zich gaan bemoeien met de besteding van buurtbudgetten. Wij zouden graag zien dat deze subsidies alleen nog besteed worden aan projecten in de openbare ruimte, zodat iedereen ervan kan genieten.

En verder zijn we in het stadsdeel druk bezig om de online participatie op poten te zetten. Op die manier zijn ook mensen die veel werken beter betrokken bij het besluitvormingsproces.”

Je bent een druk bezet man, heb je voor vandaag nog plannen?

“Haha, vandaag ga ik vooral van de zon genieten!”

Wil je meer weten over de VVD in Amsterdam West kijk dan op de website vvdamsterdam.nl/west.

Het opiniestuk uit het Parool van maart 2015 is hier te vinden.  

Tekst: Esmé Joosten

 

Andere artikelen De Vrije Amsterdammer (april 2016)

Interview Emile Jaensch

Column Daniel Meis